Phép chính tả Chữ_Hmông_Latin_hóa

Phụ âm và nguyên âm

Âm tắcÂm mũiÂm kết
l
Âm tắc xát
nynmmlppltddlrckqtxts
Không biến đổi/ɲ//n//m//mˡ//p//pˡ//t//d//tˡ//ʈ//c//k//q//l//ts//ʈʂ/
Trước ⟨n⟩    np
/ᵐb/
npl
/ᵐbˡ/
nt
/ⁿd/
 ndl
/ⁿdˡ/
nr
/ᶯɖ/
nc
/ᶮɟ/
nk
/ᵑɡ/
nq
/ᶰɢ/
 ntx
/ⁿdz/
nts
/ᶯɖʐ/
Trước/Sau ⟨h⟩hny
/ɲ̥/
hn
/n̥/
hm
/m̥/
hml
/m̥ɬ/
ph
/pʰ/
plh
/pɬ/
th
/tʰ/
dh
/dʱ/
dlh
/tɬ/
rh
/ʈʰ/
ch
/cʰ/
kh
/kʰ/
qh
/qʰ/
hl
/ɬ/
txh
/tsʰ/
tsh
/ʈʂʰ/
⟨n⟩ and ⟨h⟩    nph
/ᵐbʱ/
nplh
/ᵐbɮ/
nth
/ⁿdʱ/
 ndlh
/ⁿdɮ/
nrh
/ᶯɖʱ/
nch
/ᶮɟʱ/
nkh
/ᵑɡʱ/
nqh
/ᶰɢʱ/
 ntxh
/ⁿdzʱ/
ntsh
/ᶯɖʐʱ/
  • Điểm dừng chân thanh hầu không được ghi trong chính tả. Những từ thực sự ban đầu bởi nguyên âm được xác định bằng một dấu nháy đơn, mà do đó hoạt động như một số không phụ âm.
FricativesLabialCoronalDorsalGlottal
fvxszyxyh
/f//v//s//ʂ//ʐ//ʝ//ç//h/
VowelsMonophthongsNasalizedDiphthongs
ieaouweeaaooaiawauiaua
/i//e//a//ɔ//u//ɨ//ẽ//ã//ɔ̃//ai//aɨ//au//iə//uə/

Âm điệu

RPA chỉ ra giai điệu của chữ viết ở phần cuối của một âm tiết [4] chứ không có dấu như trong bảng chữ cái tiếng Việt hoặc bính âm. Không giống như tiếng Việttiếng Hoa, và tất cả các âm tiết Hmông kết thúc bằng một nguyên âm, có nghĩa là sử dụng chữ phụ âm để chỉ giai điệu sẽ không phải khó hiểu và cũng không mơ hồ.

ÂmVí dụ [5]Chính tả đánh vần
Cao/pɔ́/ 'ball'pob
Trung/pɔ/ 'spleen'po
Thấp/pɔ̀/ 'thorn'pos
Cao xuống giọng/pɔ̂/ 'female'poj
Trung lên giọng/pɔ̌/ 'to throw'pov
Giọng yếu (creaky voice)/pɔ̰/ 'to see'pom1
Thấp xuống giọng (giọng thở)/pɔ̤/ 'grandmother'pog
  1. ⟨d⟩ represents a phrase-final low-rising variant of the creaky tone

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Chữ_Hmông_Latin_hóa http://hmonglessons.com/the-hmong/hmong-language/r... http://std.dkuug.dk/jtc1/sc2/wg2/docs/n4115.pdf http://zimmer.csufresno.edu/~chrisg/index_files/Go... http://web.archive.org/web/20070519115155/http://s... http://www.hmongrpa.org/ http://www.moob.org/ http://www.unicode.org/charts/PDF/U16B00.pdf https://www.facebook.com/tiengnoihmong/posts/h%C6%... https://vnexpress.net/doi-song/trung-ta-cong-an-vi... https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Hmong?...